افراد ديابتي هنگام خريد کفش به چه نکاتی توجه کنند؟
امروزه دیابت یکی از شایع ترین بیماری هایی ست که جمع کثیری از افراد بزرگسال جامعه دنیا و بخصوص ایران با آن دست به گریبان هستند . دیابت بر کارکرد و بازدهی کلیه اندام ها تاثیر نامطلوب میگذارد. ازجمله این عوارض نامطلوب بر روی سیستم عصبی ، نوروپاتی ست . نوروپاتی اندام ها در بیماران دیابتی به اختلال عملکرد اعصاب محیطی اطلاق میگردد که موجب ایجاد بی حسی و حس مورمور شدن می شود. انتهای اندام های این بیماران به خصوص پاها به دلیل این بی حسی مستعد ایجاد زخم می شود که ترمیم آن نیز بعلت مشکلات عروقی ناشی از خود دیابت ، ( آنژیوپاتی ) با مشکلات بسیاری همراه است . در مرکز ارتوپدی فنی ونک با استفاده از اسکنرهای مخصوص کف پا و ارزیابی بالینی و بیومکانیال می توان نقاط پرفشار و مستعد زخم را شناسایی کرده و از طریق ساخت کفش های طبی مخصوص ، سندل های مخصوص و کفی های مخصوص از ایجاد این زخم ها پیشگیری به عمل آورد . همچنین ، کارشناسان زبده ما قادر به ساخت گستره وسیعی از بریس های مخصوص افراد دیابتیک هستند که قطعا منحصر به مجموعه ونک میباشند و در درمان زخمهای کف پایی نقش بسزایی دارند .
در مورد پوشش پای افراد دیابتی ، بهترين انتخاب کفشهاي طبي مخصوص است زيرا در اين نوع کفشها تمام نکات ايمني براي حفظ سلامت پا رعايت شده است اما در مورد کفشهاي معمولي بايد گفت يکي از مهمترين نکات در کفش، جنس آن است. جنس کفش بايد طوري باشد که تعريق پا موجب ايجاد رطوبت بيش از حد و ايجاد عفونتهايي مثل عفونتهاي قارچي نشود. اين نوع عفونتها بيشتر در مواقعي رخ ميدهند که جريان هوا در کفش وجود ندارد و بيشتر در بين انگشتان ايجاد ميشوند. اگر شما مبتلا به دیابت هستید ، بايد دقت کنید که جنس کفش تان چرم باشد تا جريان هوا از روزنههاي موجود در آن برقرار باشد و حتيالمقدور از پوشيدن کفشهايي که جنس آنها از مواد مصنوعي مثل لاستيک است ، جدا خودداري کنید.
مشخصات ظاهري کفش دیابتی چگونه باشد؟
کفشها در حالت عادي به دو نوع پنجه باريک و پنجه پهن تقسيم ميشوند. يکي از نکاتي که در انتخاب کفش مناسب بسيار حايز اهميت است، توجه به پنجه کفش است. شما حتما بايد توجه داشته باشید که حتما کفشي را براي خريد در نظر بگيرید که جلوي آن پهن باشد. کفشهاي پنجه باريک موجب فشرده شدن انگشتهاي پا به يکديگر ميشوند و با توجه به اختلال خونرساني به پا در افراد مبتلا به ديابت، پنجه باريک کفش ميتواند اين اختلال در خونرساني را تشديد کند و به تدريج موجب ايجاد ترک در پوست و آسيب به پاي شما شود.
نقش پاشنه و کف کفش در بيماران مبتلا به ديابت چیست؟
بطور معمول ناحيهاي که در پاي ديابتي بيش از ساير نقاط درگير و دچار زخم ميشود، قسمت کف پاست و به همين دليل کف کفش در کاهش بروز اين آسيب نقش عمدهاي خواهد داشت. کف يک کفش مناسب بايد قابليت ارتجاعي داشته باشد تا فشارهای حاصل از تماس مکرر پاها با زمین را در خود جذب کرده و از وارد آمدن فشارهاي مستقيم و بيش از حد به کف پا جلوگیری کند . افرادی که مایل هستند کفش های متنوع معمولی استفاده کنند ، ميتوانند براي تامين اين حالت ارتجاعي در کفشهايي که کف سخت دارند ، از کفيهاي سفارشی مخصوص ونک در کفش خود استفاده کنند. استفاده از این قبیل کفي های مخصوص دیابت باعث ميشود فشار در کف پای شما به نقاط مختلف پخش شده و تعديل شود.
کفشهاي با پاشنه بلند در کل موجب آسيبهاي مختلف به افراد عادی و سالم ميشوند و اکثرا از سوي پزشکان توصيه نميشوند ولي تاکيد در استفاده نکردن از کفشهاي پاشنه بلند در بيماران ديابتي بسيار بيشتر است و متخصصان استفاده از اين کفشها را براي اين افراد کاملا ممنوع میکنند زيرا ارتفاع زياد پاشنه موجب ميشود بيشترين فشار در ناحیه پشت انگشتان یا سینه پا متمرکز شود و آن نقطه را آسيبپذيرتر کند. از طرف ديگر استفاده از کفشهاي کاملا تخت هم براي اين بيماران مناسب نيست و فشارها را بيشتر به ناحيه پاشنه انتقال ميدهد. بهترين حالت در اين کفشها، وجود پاشنهاي در حدود یک و نیم الی دو و نیم سانتيمتر است که ميتواند از فشار مضاعف بر نقاط مختلف کف پا جلوگیری کند تا مشکلي براي بيمار به وجود نيايد.
فضاي داخلي کفش چگونه باشد؟
بطور معمول همه افراد ميدانند که کفشي که انتخاب ميکنند نبايد تنگ باشد و پا را تحت فشار قرار دهد زيرا در اين حالت پاي فرد در معرض آسيبهاي فراواني قرار ميگيرد اما در مقابل افراد و خصوصا بيماران ديابتي که در معرض ابتلا به زخم پا هستند، بايد توجه داشته باشند که کفش آنها نبايد بيش از حد براي پاي آنها گشاد باشد چون حرکت پا در درون کفش نيز به نوبه خود باعث سايش و وارد شدن ضربه به پا ميشود که نهايتا موجب ايجاد زخم خواهد شد. پس بايد کفش متناسب با اندازه پا در نظر گرفته شود.
توصیه آخر...
به ديابتيها توصيه ميشود که اولا سعي کنند حتيالمقدور برای بیرون از منزل از کفشهاي طبي مخصوص استفاده نمايند و در داخل منزل نیز تا حد امکان با سندل تردد کنند ؛ ثانيا همواره کفششان را با جوراب بپوشند؛ ثالثا در تابستان از جورابهاي نخي و در زمستان از جورابهاي پشمي استفاده کنند و از پوشيدن جوراب پلاستيکي خودداري کنند؛ و اينکه سعي کنند بعد از ظهرها اقدام به خريد کفش کنند چون در اين موقع پا کمي نسبت به صبح متورمتر است و کفش انتخاب شده اندازه متناسبتري نسبت به کفشي که صبح خريداري شده دارد و پا را تحت فشار قرار نخواهد داد . و توصیه آخر اینکه مدام نقاط مختلف پای خود را از نظر تورم ، قرمزی ، تاول و ... چک کنند و در صورت بروز این علائم سریعا با پزشک خود تماس بگیرند.
آیا برای پای زخم شده نیز کفش مخصوصی موجود است ؟
بله ، با توجه به نقطه زخم شده در کف پا میتوان با استفاده از سیستم اسکن کفش یا کفی هایی مخصوص طراحی کرد تا فشار را از نواحی زخم شده برداشته و در کنار درمان دارووی و مراقبتی ، به روند بهبود زخم کمک کرد.
ضمنا طرح هایی از کفش های مخصوص نیز جهت کاهش فشار پاشنه و قسمت جلوی پا نیز موجود است که وزن را ازین نواحی برمیدارد .